Zelf een zonnefilter maken voor je telescoop/fototoestel

De zon kan je op verschillende manieren projecteren. Je kan zelf een projectiedoos maken, je kan een doos aankopen of je kan de zon met een telescoop projecteren.

Zelf een projectiedoos maken

Een projectiedoos kan je met eenvoudige middelen zelf maken.
Wat heb je nodig?

• Een kartonnen doos (schoendoos of grotere doos)

• Een vel wit papier

• Tape (plakband of schilderstape)

• Schaar

• Speld of een naald

1. 1.  Maak het projectiescherm

      • Neem het vel papier en snij het papier zodat het in de doos past (kortste zijde van de doos).

      • Kleef het witte papier aan de binnenkant van één van de korte zijden van de doos. Dit wordt het oppervlak waarop je straks de zon zal projecter.

   2. Maak gaten in de doos

• Maak de doos dicht. Zorg er voor dat er op geen enkele plek licht in de doos kan komen. Onthoud aan welke kant je het witte papier gekleefd hebt (breng eventueel langs de buitenkant een markering aan).

• Maak vervolgens in het vlak, tegenover het vlak waarop je het witte papier gekleefd hebt, een gaatje met een naald.

• Snij langs het gaatje een rechthoekig vlak uit waarmee je in de doos kan kijken. Zorg er voor dat dit vlak ver genoeg van het gaatje van de naald zit, zodat je door het vak kan kijken, zonder het kleine gaatje te bedekken.

1. 3. Actie

      • Je bent nu klaar om de doos te gebruiken. Ga buiten staan met je rug naar de zon.

      • Kijk via het rechthoekig vlak in de doos.

      • Richt de doos zo dat het zonlicht via het kleine gaatje naar binnen valt.

      • Je zult op het witte papier binnenin een kleine projectie van de zon zien. Tijdens een zonsverduistering zie je zo het "hapje" uit de zon komen en gaan.

Let op:

• Hoe langer de doos, hoe groter het beeld. Let wel: hoe langer de doos, hoe zwakker het beeld.

• In dit voorbeeld hebben we een kartonnen doos genomen. Je kan ook een ander voorwerp gebruiken, zoals een koker van een poster.

Een projectiedoos aankopen

Een projectiedoos kan je natuurlijk ook aankopen. Je moet dan niet zelf knutselen. Je pakt hem uit en hij is klaar voor gebruik. Deze doos is duurder dan dat je er zelf eentje maakt maar meestal zit in het gaatje waardoor het zinlicht in de doos valt een kleine lens die er voor zorgt dat het zonsbeeld groter geprojecteerd wordt. Een kleine doos zal hierdoor een groter zonsbeeld geven dan een zelf geknutselde doos.

Projecteren met een telescoop

Door een projectiescherm achter de telescoop te plaatsen, kan je de zon ook projecteren. Je richt je telescoop op de zon en projecteert het zonlicht via het oculair op een wit scherm of stuk papier. Zo kun je een zonsverduistering waarnemen zonder rechtstreeks in het zonlicht te kijken.

Voordelen:

• Dit is een veilige methode, ook voor kinderen want je kijkt niet rechtstreeks naar de zon

• Je hebt geen dure zonnefilters nodig

• Je kan met meerdere personen tegelijkertijd kijken

Nadelen:

• Niet alle telescopen zijn geschikt om het zonsbeeld te projecteren. Je gebruikt hier best een lenzentelescoop (refractor) voor.

• Je laat best nooit het zonlicht te lang door de telescoop vallen. De telescoop, en vooral het oculair kan warm worden.

• Niet alle oculairen zijn geschikt om de zon te projecteren. Je oculair zal heel warm worden. Indien je oculair gelijmde onderdelen bevat, kunnen deze onderdelen los komen.

Aandachtspunten

• Draai de telescoop regelmatig weg van de zon (of plaats de stofkap er op) zodat het oculair de tijd krijgt om af te koelen.

• Wanneer je stopt met projecteren, geef je oculair eerst de tijd om af te koelen vooraleer je het aanraakt. 

• Plaats je hand nooit tussen de telescoop en het projectiescherm.

• Denk je zoeker af zodat er geen zonlicht door de zoeker kan vallen. Je zoeker is ook een telescoop en zal het zonlicht ook verzamelen.

• Kijk nooit door de telescoop of de zoeker zolang er geen zonnefilter op staat!